Hoe stel jij grenzen?
Grenzen stellen, het is voor iedereen nodig en het is ook voor veel mensen heel moeilijk om te doen. Voor mensen met (een vermoeden van) autisme is dit vaak nog lastiger. Hoe stel jij grenzen? Ben je er goed in of vind je het eigenlijk wel lastig en komt het er vaak verkeerd uit?
Mensen zijn geneigd om aan de verwachtingen van anderen te voldoen, om er bij te horen. Je wordt in een groep veel makkelijker geaccepteerd als je overal ‘ja’ op zegt. Als je steeds maar doet wat die ander van je verwacht.
Om lekker in je vel te zitten is het heel belangrijk om te weten wat bij je past, wat je nodig hebt en ook wat je niet nodig hebt.
En dat hier ook op een goede manier met anderen over kunt praten. Op het moment dat jij je eigen grenzen kent en herkent, kun je ze met anderen bespreken en er op die manier voor zorgen dat anderen niet steeds over jouw grenzen heen gaan.
Maar ook voor jezelf is het heel belangrijk om je grenzen te kennen. Zodat je goed voor je energie kunt zorgen en niet steeds over je eigen grenzen heen gaat. Je voorkomt daarmee vermoeidheid, stress en andere vage klachten, zoals hoofdpijn en buikpijn.
En door zelf je grenzen te kennen, herkennen en aan te kunnen geven, hoef je niet zo veel te camoufleren. Camoufleren kost bergen met energie, die je vaak niet hebt. Dus als je zoveel mogelijk kunt voorkomen dat je moet gaan camoufleren, voorkom je dat je energie verspilt aan de verkeerde dingen. En vermindert je vermoeidheid.
Wanneer is het nodig om grenzen te stellen
Het is nodig om grenzen te stellen als je:
- Als je aan het einde van je werkdag doodmoe bent, en je thuis alleen maar rust wilt. En dat dag in dag uit.
- Als je steeds dingen voor anderen doet, zonder er over na te denken wat jij er aan hebt om die taak te doen of zonder na te denken of die taak wel bij jou hoort.
- Als jij steeds degene bent die geeft (tijd, energie, geld) en je daarvoor (bijna) nooit iets terug krijgt.
- Als je steeds onder druk gezet wordt om iets te doen, zoals te antwoorden of je mening te geven, op een moment dat jij er nog niet klaar voor bent.
Goede manieren om ‘nee’ te zeggen en dus je grens aan te geven
Hieronder vind je uitleg over goede manieren om ‘nee’ te zeggen. Probeer in verschillende situaties uit welke manier goed bij jou past en welke je in die situatie toe kunt passen.
- Ik kom er later op terug
Vaak wordt je overvallen door een vraag en ben je geneigd om snel ‘ja’ te zeggen. Door in plaats van ‘ja’ te zeggen kun je melden dat je er later op terug komt. Je geeft jezelf daarmee ruimte en tijd om over het verzoek na te denken.
Op die manier lukt het vaak makkelijk om het antwoord te geven dat je echt wilt geven in plaats maar aan de verwachting van de ander te voldoen.Voorbeeld : Je leidinggevende vraagt of je vanavond kunt overwerken. Wanneer je dan reageert met ‘ik kom er later op terug’, kun je nog even in je agenda kijken of je kunt en wilt overwerken. Je creëert dan bedenktijd.
- Niet op dit moment
Als iemand je iets vraagt waar je nu geen zin in hebt, je te moe voor bent, je geen tijd voor hebt, kun je zeggen ‘niet op dit moment’. Je wijst dan niet het verzoek meteen af, maar je geeft aan dat dit geen goed moment is.
Eventueel kun je dan direct een ander moment kiezen waarop het wel kan, of je geeft jezelf nog tijd door ‘ik kom er later op terug’ te gebruiken.Voorbeeld : Een collega vraagt of je vanavond wat mee gaat drinken. Het is een fijne collega en het is leuk om met haar/hem wat te gaan drinken. Maar je bent ook heel moe en gaat het liefste vroeg naar bed. Je kunt dan zeggen ‘vanavond gaat me niet lukken. Zullen we volgende week doen?’
- Ja, en
Door naast de ‘ja’ die je nu gebruikt er ‘en’ aan toe te voegen, kun je voorwaarden aan je ‘ja’ stellen.Voorbeeld : ‘ja, ik kan er een nieuwe taak bij nemen en dan kijk ik even welke bestaande taak ik aan iemand anders over kan dragen.’
- Je ‘nee’ blijven herhalen wanneer ze je proberen over te halen
Wanneer je een vraag krijgt en het je lukt om daar ‘nee’ op te antwoorden, dan kan het zijn dat die ander je toch probeert over te halen om een ‘ja’ te zeggen. Wat op zo’n moment goed kan werken, is het blijven herhalen van jouw antwoord waarmee je ‘nee’ zegt.
Voorbeeld :
Vraag : ga je mee naar het bedrijfsuitje?
Jouw antwoord : op vrijdagavond plan ik niets
Vraag : ah, ga toch mee, dat is toch gezellig
Jouw antwoord : op vrijdagavond plan ik niets
Vraag : maar iedereen gaan mee, dan ben je de enige die niet mee gaat
Jouw antwoord : op vrijdagavond plan ik niets
Vraag : kun je dan niet even mee?
Jouw antwoord : op vrijdagavond plan ik niets - ‘Nee zeggen’
Door ‘nee’ te zeggen kom je voor jezelf op en ben je duidelijk. Het heeft niets te maken met of je die ander aardig vind of niet.
Wat veel mensen doen bij het zeggen van ‘nee’, is uitleggen waarom ze ‘nee’ zeggen. En hoe meer uitleg je geeft, hoe ongeloofwaardiger het wordt. Houd het bij je ‘nee’, zeg het op een resolute en vriendelijke toon en leg niet alles uit. Dat is nergens voor nodig.
Oefening
Het aangeven van grenzen is in het begin super spannend om te doen. Wat zal die ander wel denken? Hoe gaat ze reageren? Zeg ik het op de goede manier?
Op het moment dat je gaat oefenen met het aangeven van grenzen, merk je vrij snel dat het eigenlijk best OK is om je grenzen aan te geven. Dat mensen er heel vaak prima op reageren.
En soms misschien ook niet en dat is dan ook maar zo. Houd er rekening mee dat wanneer jij niet vaak je grenzen aan gaf in het verleden, dat anderen even moeten wennen als je dat nu wel doet. Vaak is die wenperiode snel over en wordt het prima geaccepteerd wanneer je nee zegt.
Werkgevers hebben vaak een potje voor coaching
Wist je trouwens dat werkgevers vaak een potje hebben voor medewerkers dat gebruikt kan worden voor persoonlijke coaching en trajecten zoals Rust en balans op je werk?
Wil jij ook leren om je grenzen aan te geven? Zodat je niet meer steeds doet wat anderen van je willen of verwachten? Maar zodat je de dingen kunt doen die jij belangrijk vindt? Zodat je ook van die vermoeidheid af komt?
Gratis ont-stress sessie
Vraag dan nu jouw gratis ont-stress sessie aan! In deze ont-stress sessie bespreken we waar je tegenaan loopt en hoe ik je daarbij kan helpen. Jouw ont-stress sessie van ongeveer 30 minuten houden we in mijn praktijk of via Zoom.
Vraag jouw sessie aan via https://www.lekkerinjevelmetautisme.nl/ont-stress-sessie/