Naar het UWV

Als je ziek thuis bent van je werk, word je, in de meeste gevallen, in de eerste 2 jaar van je ziek zijn qua reintegratie begeleid door je werkgever. Na die 2 jaar moet je in veel gevallen naar het UWV om je te laten keuren om zo in aanmerking te kunnen komen voor een WIA uitkering.

Voor mij was dat moment van keuring, en dat is nu ruim 4 jaar geleden, een moment van grote stress en de grootste nachtmerrie in mijn reintegratieproces.

Ik hield nl. de 2 jaar dat ik nog in dienst was bij mijn werkgever, steeds de hoop dat ik “ergens” kon gaan reintegreren. En dat ik na maximaal 2 jaar ziek thuis gewoon weer lekker mijn werk zou kunnen hervatten. Misschien niet mijn eigen werk maar wel werk vergelijkbaar met wat ik deed en passend bij mijn vaardigheden en beperkingen.

Ik had steeds in mijn hoofd niet naar het UWV te willen voor een uitkering omdat ik dan, in mijn ogen, voorgoed verloren zou zijn. Dan was ik echt ziek en kon ik het verder wel vergeten op de arbeidsmarkt. Aan mij zou een smet kleven van loser en uitkeringstrekker, zo dacht ik toen nog erg zelfstigmatiserend over mijn eigen situatie.   

Helaas vlogen die 2 jaar van ziek thuis zijn om en kwam het er toch van. Mijn werkgever had mij aangemeld voor keuring door het UWV.  De gedachte aan een gesprek te moeten hebben met een keuringsarts van het UWV hing als een zwaard van Damocles boven mijn hoofd.

Ik was zo bang, enerzijds voor het feit dat ik me moest verantwoorden over mijn ziekzijn en anderzijds over het oordeel dat geveld zou worden door die keuringsarts over het al dan niet arbeidsongeschikt zijn.

Aan de ene kant wilde ik diep in mijn hart wel afgekeurd worden omdat ik eigenlijk zeker wist dat ik op dat moment mijn eigen of ander werk niet kon doen en ik nog de rust nodig had om mijn deeltijdbegeleiding te voltooien. Aan de andere kant had ik de ijdele hoop dat de keuringsarts een eurekamoment zou hebben en mij zou zeggen dat als ik “dat en dat” zou gaan doen,  ik dan gewoon weer kon werken. Want in mijn ogen was weer gaan werken het ultieme doel, als ik dat weer kon dan zou voor mij alles weer normaal zijn!

Helaas kreeg de keuringsarts geen eureka-moment en werd ik volledig afgekeurd. Ik zou een zogenaamde  WGA-uitkering krijgen. Dat betekende dat herstel mogelijk was in de ogen van het UWV. Ik zou in ieder geval steeds herkeurd worden en niet worden opgegeven qua arbeidsgeschiktheid. Wel zou ik eerst de mogelijkheid krijgen om mijn behandeling binnen de GGZ af te ronden zonder de druk van het snel weer aan de slag te moeten.

Toen het moment van afkeuring daar was gaf het me, na even verdrietig te zijn geweest, eigenlijk ook wel weer rust. Ik mocht gaan werken aan mijn herstel en hoefde me even geen zorgen te maken weer snel aan de slag te moeten.

Omdat mijn behandelaar het goed achtte voor mijn herstel om me weer bezig te gaan houden met werk ging ik toch al tijdens de behandeling kijken naar vrijwilligerswerk als opstapje naar betaald werk.

Samen met een reintegratiebegeleider keek ik naar wat passend was op dat moment.  Ik had die begeleiding echt nodig omdat ik helemaal niet wist waar te beginnen en mijn hele zicht op mijn talenten en mogelijkheden kwijt was.

Toen ik, na een tijdje vrijwilligerswerk gedaan te hebben, me weer verder wilde ontwikkelen, kreeg ik vanuit de GGZinstelling het aanbod om een traject te gaan volgen voor toeleiding naar de arbeidsmarkt. Dat traject werd betaald door het UWV en was er speciaal voor mensen met een afstand naar de arbeidsmarkt. Ik wist niet eens dat het bestond en was dolblij met het aanbod!

Hoewel ik namelijk erg van de eigen regie ben, had ik namelijk nog steeds iemand nodig die mij daar in zou begeleiden want zo snel gaat het niet met reintegreren als je zo’n smakkerd hebt gemaakt op psychisch vlak.

Samen met mijn coach bekeken we wat haalbaar was en wat bij mij zou passen.

Toen ik net begon met het traject dacht ik nog dat ik maximaal 12 uur zou kunnen werken en dat dat het voor altijd zou zijn. Maar samen met mijn coach en het UWV ben ik verder gekomen dan ik ooit had kunnen vermoeden. Nu heb ik in nauw overleg met hen een eigen bedrijf, werk ik 16 uur in loondienst en ga ik in september een studie oppakken om nog meer op eigen benen en los van het UWV te kunnen komen staan.

Tot mijn schrik las ik echter afgelopen week in de krant dat het UWV een proef gaat starten met 6000 mensen die ziek thuis zitten met een WGA uitkering om te kunnen aantonen of de dienstverlening van het UWV al dan niet werkt. 

Deze 6000 medewerkers zullen als controlegroep van een onderzoek dienen en krijgen, alleen als ze het zelf aangeven,  de komende 3 jaar begeleiding van het UWV.

Hoewel het natuurlijk altijd goed is om de effecten van de dienstverlening van het UWV te onderzoeken,  lijkt me dit niet zo’n goed plan. Zeker niet voor een zo’n grote groep mensen die toch al in een kwetsbare positie zit, en waarvan een groot deel echt wel weer graag aan het werk wil, al dan niet  aangepast aan hun (on)mogelijkheden.

Ik vind het niet zo’n goed idee omdat niet iedereen de weg weet de weg te vinden in reintegratieland of de moed/kracht nog niet heeft om wat voor reden dan ook om bij het UWV aan de bel te trekken. En dat is jammer want daardoor zouden deze mensen wel eens langer arbeidsongeschikt kunnen blijven dan nodig terwijl ze er misschien wel de mogelijkheden toe hebben.

En dat zou eeuwig zonde zijn. Want hoewel het niet makkelijk is een plek te vinden op de arbeidsmarkt omdat niet iedereen je daar met open armen ontvangt, weet ik namelijk uit eigen ervaring hoe goed het is voor je zelfbeeld en je gezondheid als je wel weer mee mag doen op die arbeidsmarkt.

En ik weet ook dat als je daarin begeleid mag worden door het UWV of via hen door een coach, dat het dan een stuk voortvarender gaat.

Een experiment als dit draagt niet bij aan het arbeidsperspectief en het gevoel van waardigheid van mensen. Hoplijk gaat de politiek dit nog wel inzien!